Dr. Sue Johnson is klinisch psycholoog, professor, onderzoeker, schrijver, spreker. Ze wordt internationaal beschouwd als één van de leidende psychologen op het gebied van partnerrelatietherapie.
Dr. Johnson heeft aan het begin gestaan van Emotionally Focused Therapy (EFT). Deze vorm van partnerrelatietherapie is inmiddels goed onderzocht en blijkt zeer goede resultaten op te leveren. Meer informatie vind je op de Nederlandse website over EFT en op haar interessante youtube-kanaal.
Houd me vast is internationaal een bestseller geworden. Het is gebaseerd op EFT. Het origineel in het Engels vind je hier.
In het boek komen veel thema’s aan de orde over het bevorderen van de liefde binnen een partnerrelatie. Het is interessant voor iedereen die stil wil staan bij zijn partnerrelatie.
Hieronder volgen enkele citaten uit de 31e druk uit 2017 van de Nederlandse vertaling:
p.49 Als gelieven balanceren we op een koord. Als de wind van twijfel en angst opsteekt, als we in paniek raken en ons vastklampen aan de ander of juist als we ons abrupt afwenden en dekking zoeken, zal het koord steeds meer gaan slingeren en wordt ons evenwicht steeds labieler. Om op het koord te blijven staan, moeten we met elkaars bewegingen meegaan, reageren op elkaars emoties. Als we verbinding hebben, brengen we elkaar in balans. Dan verkeren we in een emotioneel evenwicht.
p.55 Het woord ‘emotie’ komt van het Latijnse woord ‘emovere’, bewegen. We kunnen zeggen dat we ons ‘bewogen’ voelen door onze emoties en we zijn ‘bewogen’ als diegenen van wie we houden ons hun diepste gevoelens tonen. Als partners weer echte verbondenheid met elkaar wilden hebben, dan zouden ze inderdaad hun emoties moeten toestaan om hen te bewegen, in beweging te brengen, naar nieuwe manieren van reageren op elkaar. Mijn cliënten moesten leren risico’s te nemen, de zachte kant van zichzelf te laten zien, de kant die ze nu juist hadden geleerd te verbergen […]. Ik zag dat als de partners die zich meer hadden teruggetrokken in staat waren om hun angst voor verlies en isolement op te biechten, ze ook konden praten over hun verlangen naar genegenheid en verbondenheid. Die openbaring ‘bewoog’ dan de verwijtende partners om met meer tederheid te reageren en om hun eigen behoeften en angsten met de ander te delen. Het was net alsof beide partners plotseling van aangezicht tot aangezicht tegenover elkaar stonden, naakt maar sterk, en hun handen naar elkaar uitstrekten.
p.58 Ongelukkige partners zullen verschillende woorden gebruiken, maar ze stellen allemaal deelfde fundamentele vragen: ‘Sta je voor me klaar? Doe ik ertoe voor je? Zul je komen als ik je nodig heb, als ik je roep?’ […] We moeten de verbondenheid weer herstellen, onze behoeften op zo’n manier uiten dat onze partner ertoe bewogen wordt te reageren. Dat verlangen naar emotionele verbondenheid met degenen die ons het meest nabij staan is dé emotionele prioriteit en stelt zelfs de behoefte aan voedsel of aan seks in de schaduw. […] Als veilige verbondenheid verloren lijkt te gaan, roept dat bij de partners en vecht- of vluchtreactie op. Ze maken de ander verwijten en worden agressief, alleen om een reactie uit te lokken, wat voor een dan ook. Of ze klappen dicht en doen alsof het hun niet kan schelen. Beide reacties komen voort uit doodsangst. […] Zo’n protest kan alleen worden weggenomen als de geliefde emotioneel dichterbij komt en de ander vasthoudt en geruststelt. Niets anders helpt.
p. 59 Als partners eenmaal weten hoe ze hun behoeften onder woorden moeten brengen en nader tot elkaar komen, maakt elke beproeving waar ze samen voor komen te staan hun liefde alleen maar sterker. […] Als je weet dat je geliefde voor je klaarstaat en komt wanneer je daarom vraagt, stijgt je zelfvertrouwen, je gevoel van eigenwaarde. En de wereld is minder bedreigend als je iemand anders hebt op wie je kunt rekenen, als je weet dat je er niet alleen voor staat.
De basis van EFT bestaat uit zeven gesprekken die een speciale vorm van emotionele ontvankelijkheid willen bevorderen die de sleutel is tot duurzame liefde tussen geliefden. Die emotionele ontvankelijkheid heeft drie hoofdbestanddelen:
- Toegankelijkheid: Kan ik je bereiken? […]
- Ontvankelijkheid: Kan ik erop vertrouwen dat je je emotioneel voor me openstelt? […]
- Betrokkenheid: Weet ik dat je me in mijn waarde laat en dicht bij me blijft?
p.260 We moeten hoognodig leren hoe we de banden der liefde moeten koesteren. Een liefdevolle verbondenheid geeft ons het betrouwbare netwerk van intimiteit dat ons in staat stelt om het leven aan te kunnen en het goed te leven. En dat geeft ons leven zin. Op hun sterfbed zal voor de meeste mensen de kwaliteit van hun band met hun dierbaren het belangrijkste blijken te zijn. Instinctief weten we dat zij die de wetten van de hechting doorhebben, een beter leven leiden.
p.261 Om een duurzame liefdesband te kunnen smeden, moeten we in staat zijn om af te stemmen op onze diepste behoeften en verlangens en die te vertalen in duidelijke signalen waarop onze geliefde kan reageren. We moeten in staat zijn om liefde te ontvangen en te beantwoorden. […] Om aan de liefde vorm te geven, moeten we open en ontvankelijk zijn, emotioneel zowel als fysiek.
p.262 Maar is hechting en binding alles waar het om gaat? Liefde tussen volwassenen omvat ook seksualiteit en zorg. Hechting is de basis, het fundament waarop al die andere elementen worden opgebouwd. Het is overduidelijk dat het een met het ander te maken heeft. Seksualiteit komt het beste tot haar recht als er een veilige verbondenheid is. De durf die een essentieel onderdeel is van erotiek komt niet met het oppervlakkige najagen van steeds weer iets nieuws, maar met de vaardigheid om je in het hier en nu voor je partner open te stellen.
p.264
- Het is voor ons een absolute noodzaak dat anderen dicht bij ons komen als we roepen en dat ze ons een veilige haven bieden.
- Er bestaat werkelijk zoiets als emotionele uithongering. Het gevoel van emotioneel in de steek gelaten te zijn, afgewezen en aan ons lot overgelaten, veroorzaakt fysieke en emotionele pijn en paniek.
- Er zijn maar heel weinig manieren om met pijn om te gaan als aan onze primaire behoefte aan verbondenheid niet wordt voldaan.
- Liefde beloont ons met emotioneel evenwicht, rust en stralende vreugde. Sentimentele verliefdheid is een poedelprijs.
- In liefde en seks bestaan er geen volmaakte prestaties. Het is heilloos om je door prestaties te laten obsederen. Het gaat om emotionele aanwezigheid.
- Relaties volgen niet eenvoudigweg het patroon van oorzaak en gevolg. Er zijn geen rechte lijnen, alleen maar cirkels die partners samen creëren. We slepen elkaar mee in spiralen van verbinding en verlies van verbinding.
- Emoties vertellen ons precies wat we nodig hebben, mits we ernaar kunnen luisteren en ons erdoor laten leiden.
- We drukken allemaal wel eens op het noodalarm. We verliezen ons evenwicht en vervallen tot angstig claimgedrag of tot gevoelloosheid en vermijdingsgedrag. Het geheim schuilt hierin dat we niet in die houding moeten volharden. Het is voor onze geliefde te moeilijk om daarin bij ons te komen.
- Sleutelmomenten waarin een emotionele band tot stand komt, als de een de hand uitsteekt naar een ander en de ander daarvoor ontvankelijk is, vragen om moed, maar het zijn magische en transformerende ogenblikken.
- Het vergeven van kwetsuren is essentieel, maar kan alleen maar wanneer partners hun eigen pijn kunnen duiden en weten dat hun geliefde daarvoor openstaat en de pijn meevoelt.
- Blijvende hartstocht is heel goed mogelijk in de liefde. Het grillige vuur van de verliefdheid is alleen maar de ouverture; een liefdevolle band met wederzijdse afstemming is de symfonie.
- Verwaarlozing is dodelijk voor de liefde. Liefde vereist aandacht. Je eigen hechtingsbehoeften kennen en je ontvankelijk openstellen voor die van je geliefde kan een band smeden ‘tot de dood ons scheidt’.
- Alle clichés over de liefde – als mensen zich geliefd voelen zijn ze vrijer, vitaler en sterker – zijn meer waar dan we ooit hadden kunnen denken.